Ratusz we Lwowie

Pierwszy ratusz został zbudowany prawdopodobnie w latach 1372-1378 z kamienia, ale posiadał drewnianą wieżę, która spłonęła w czasie pożaru w 1381 roku. Najdawniejsze akta miejskie świadczą o istnieniu ratusza od 1382 r. Już wtedy był ozdobiony dziełami sztuki. Według przypuszczeń Władysława Łozińskiego, po stronie zewnętrznej ratusza został umocowany obraz "Wjazd Chrystusa do Jerozolimy", odrestaurowany w 1408 roku przez malarza Lukasa Molera. Centralną część budynku wieńczyła kamienna płaskorzeźba, przedstawiająca Matkę Boską. Po rekonstrukcji ratusza w końcu XV wieku płaskorzeźbę pozostawiono. W latach 1489-1491 zamiast starego zachodniego skrzydła dobudowano nowe kamienne oraz wieżę. Rekonstrukcję prowadzono pod kierunkiem architekta Hansa Stechera (w niektórych materiałach zwanego Blecherem). O autorstwie architekta świadczył napis, zachowany na fasadzie wieży. Nowo odbudowany ratusz, prawdopodobnie, wyglądał imponująco - nazywano go Pałacem pretoriańskim. Czworościenna wieża została ukończona w roku 1504, w tym czasie zamontowano też nowy zegar, który automatycznie wydzwaniał godziny. Zegar został ozdobiony przez malarza lwowskiego Johanesa. Wieżę wieńczył krużganek dla trębacza oraz nakrycie dachówkowe. W ciągu XVI wieku wieża dwukrotnie płonęła w straszliwych pożarach, które ogarnęły całe miasto, w latach 1527 i 1571. Kilkakrotnie wieża podlegała renowacji: w latach 1532-1540 prowadził ją budowniczy miejski Masz, a w 1557-1571 architekci Jan Lis i Szczęsny Trembaczyk (którzy równocześnie dobudowali nowe, wschodnie skrzydło ratusza). Nie szczędząc kosztów na nowo pomalowano zegar. Zegar nie tylko reglamentował codzienne życie Lwowiaków, ale był również emblematem miasta. Zainstalowany w 1574 roku nowy zegar stworzyli mistrz Melchior Thyl i malarz Wojciech. Bicie zegara, które niosło się nad miastem oraz wieżę "o którą ścierały się chmury" poetycko opiewał w "Roksolanii" (1590) Sebastian Klonowicz. 14 lipca 1826 roku wieża runęła, niszcząc znaczną część obiektu i grzebiąc pod swoimi gruzami 8 osób. Zachowany opis dowodzi, że współwinnymi tragedii byli najwybitniejsi fachowcy wchodzący w skład specjalnej komisji, która rano, w dniu upadku wieży, przeprowadziła jej oględziny techniczne. Wszyscy orzekli, a nawet sporządzili opinię na piśmie, że wprawdzie wieża jest w złym stanie, ale nic jej nie grozi w najbliższym czasie i nie trzeba podejmować nadzwyczajnych środków ostrożności oprócz zamurowania pęknięć. W latach 1827-1835 postawiono nowy ratusz według projektów Józefa Markla i Franciszka Treschera. 2 listopada 1848 roku, w wyniku bombardowania Lwowa przez Austriaków, ratusz spłonął. Odbudowa trwała rok, nieznacznie zmieniając pierwotny projekt – usunięto z wieży kopułę. Przed I wojną światową planowano przebudować obiekt w stylu polskiego renesansu, jednak planów tych nie zrealizowano.