Kościół św. Rocha w Białymstoku
K
Karolina
Kościół św. Rocha w Białymstoku – kościół-Pomnik Odzyskania Niepodległości znajduje się na wzgórzu św. Rocha w Białymstoku, na miejscu kaplicy św. Rocha i katolickiego cmentarza z 1839 r. (miejsca profanacji dokonanej przez Rosjan podczas powstania styczniowego).
Kościół według projektu architekta Oskara Sosnowskiego.Prace budowlane rozpoczęto w 1927. W chwili wybuchu wojny kościół był gotowy w stanie surowym, z zamontowaną kopułą i ukończoną wieżą. W czasie wojny, jako jeden z nielicznych w Polsce obiektów nie uległ zniszczeniu, a prace budowlane przy nim były kontynuowane. We wrześniu 1939 został na krótko zarekwirowany przez Niemców na koszary. W 1941 rozpoczęto w kościele odprawianie nabożeństw. W zajętej wieży Niemcy urządzili punkt obserwacyjny. Prace budowlane zakończono w 1945 pod kierownictwem arch. Stanisława Bukowskiego (Oskar Sosnowski zmarł w 1939).
Kościół został zbudowany został w stylu modernistyczno-ekspresjonistycznym na planie ośmioboku i składa się z trzech stopniowo narastających brył. Pierwsza tworzy zasadniczy plan świątyni, drugą i trzecią stanowią ośmioboczne parawanowe attyki. Pierwotnym wezwaniem miała być Gwiazda Zaranna, która miała symbolizować jutrzenkę Niepodległości, dlatego Sosnowski użył w projekcie planu gwiazdy, którą następnie wykorzystał w innych elementach we wnętrzu (np. sklepienia).
Monumentalny obiekt wybudowano z wykorzystaniem nowego materiału – żelbetu i z zastosowaniem nowej techniki, bez której niemożliwym byłoby osiągnięcie efektów przestronności i lekkości wnętrza oraz realizacja wysmukłej, ażurowej wieży.
Ołtarz główny wykonany został przez Antoniego Masłonia.
Kościół na wzgórzu św. Rocha pełni w pejzażu Białegostoku rolę szczególną, ze względu na wyjątkową rangę artystyczną.
Na suficie kościoła znajduje się witraż (rozeta) przedstawiający symbole św. Ducha i Ewangelistów (projekt Placydy Siedleckiej-Bukowskiej). Na lewo od ołtarza głównego mieści się ołtarz św. Antoniego oraz lewa kaplica boczna pw. św. Rocha. Z prawej strony ołtarza głównego umieszczono ołtarz Matki Boskiej Różańcowej, a za nim kaplicę Matki Boskiej Ostrobramskiej z kopią wileńskiego obrazu. We wnętrzu kaplicy znajduje się także kilka tablic upamiętniających żołnierzy polskich z pułków kresowych.
Kościół jest otoczony murem (w planach były dwie kondygnacje) z 4 wieżyczkami narożnymi nawiązującymi do baszt obronnych, co miało symbolicznie łączyć całe założenie z typową dla Kresów kościelną architekturą obronną. W półkolistej szyi bramnej można doszukać się analogii do Ostrej Bramy w Wilnie.
Kościół według projektu architekta Oskara Sosnowskiego.Prace budowlane rozpoczęto w 1927. W chwili wybuchu wojny kościół był gotowy w stanie surowym, z zamontowaną kopułą i ukończoną wieżą. W czasie wojny, jako jeden z nielicznych w Polsce obiektów nie uległ zniszczeniu, a prace budowlane przy nim były kontynuowane. We wrześniu 1939 został na krótko zarekwirowany przez Niemców na koszary. W 1941 rozpoczęto w kościele odprawianie nabożeństw. W zajętej wieży Niemcy urządzili punkt obserwacyjny. Prace budowlane zakończono w 1945 pod kierownictwem arch. Stanisława Bukowskiego (Oskar Sosnowski zmarł w 1939).
Kościół został zbudowany został w stylu modernistyczno-ekspresjonistycznym na planie ośmioboku i składa się z trzech stopniowo narastających brył. Pierwsza tworzy zasadniczy plan świątyni, drugą i trzecią stanowią ośmioboczne parawanowe attyki. Pierwotnym wezwaniem miała być Gwiazda Zaranna, która miała symbolizować jutrzenkę Niepodległości, dlatego Sosnowski użył w projekcie planu gwiazdy, którą następnie wykorzystał w innych elementach we wnętrzu (np. sklepienia).
Monumentalny obiekt wybudowano z wykorzystaniem nowego materiału – żelbetu i z zastosowaniem nowej techniki, bez której niemożliwym byłoby osiągnięcie efektów przestronności i lekkości wnętrza oraz realizacja wysmukłej, ażurowej wieży.
Ołtarz główny wykonany został przez Antoniego Masłonia.
Kościół na wzgórzu św. Rocha pełni w pejzażu Białegostoku rolę szczególną, ze względu na wyjątkową rangę artystyczną.
Na suficie kościoła znajduje się witraż (rozeta) przedstawiający symbole św. Ducha i Ewangelistów (projekt Placydy Siedleckiej-Bukowskiej). Na lewo od ołtarza głównego mieści się ołtarz św. Antoniego oraz lewa kaplica boczna pw. św. Rocha. Z prawej strony ołtarza głównego umieszczono ołtarz Matki Boskiej Różańcowej, a za nim kaplicę Matki Boskiej Ostrobramskiej z kopią wileńskiego obrazu. We wnętrzu kaplicy znajduje się także kilka tablic upamiętniających żołnierzy polskich z pułków kresowych.
Kościół jest otoczony murem (w planach były dwie kondygnacje) z 4 wieżyczkami narożnymi nawiązującymi do baszt obronnych, co miało symbolicznie łączyć całe założenie z typową dla Kresów kościelną architekturą obronną. W półkolistej szyi bramnej można doszukać się analogii do Ostrej Bramy w Wilnie.