Pałac Potala

Perła Tybetu lśni pośród Himalajów, wznosząc się ponad stolicą państwa, na świętym wzgórzu Putuo. Ukryty przez całe wieki skarb, którego mury były świadkiem rozkwitu niepowtarzalnej kultury.Lhasa, tybetańska stolica, położona jest na wysokości 3600 m n.p.m. Jest to miejsce tak odległe i trudno dostępne, że do dziś wielu mieszkańców Zachodu nie ma o jego istnieniu zielonego pojęcia. Właśnie tutaj, na „dachu świata”, ponad tętniącym życiem bazarem i krętymi uliczkami, wznosi się majestatyczny pałac politycznych i duchowych przywódców Tybetańczyków, fort oraz miejsce pielgrzymek w jednym - Potala. Przy pierwszym spojrzeniu budowla zachwyca swoją wielkością. Całość wznosi się na wysokość 110 metrów i przy długości około 300 metrów wydaje się, jakby sama w sobie była górą. Nad jej stworzeniem pracowało w pocie czoła 7000 robotników. Powstała w XVII w. na miejscu zamku, który tysiąc lat wcześniej zbudował pierwszy król Tybetu – Soncen Gampo. Forteca była przez ten czas wielokrotnie niszczona i dopiero piąty dalajlama zarządził jej gruntowną przebudowę. Pałac dzieli się właściwie na dwie części. Pokryty wapnem Biały Pałac (Potrang Karpo) został ukończony w 1648 roku i ma charakter bardziej świecki. Znajdują się w nim również prywatne pomieszczenia dalajlamy. Czerwony Pałac (Potrang Marpo), ukończony 50 lat później, jest religijnym centrum Tybetu. W największym jego budynku – Sali Ofiary – znajdują się też groby 8 z 14 Dalajlamów. Najwspanialsza z zachowanych pagód należy do piątego dalajlamy. Stworzony z drewna sandałowego, pokryty złotem i mierzący 15 metrów wysokości grobowiec waży ponad 4 tony. Zdobią go m.in. diamenty, szafiry, perły, korale i lapis lazuli, łącznie przewyższające dziesięciokrotnie swoją wartością samo złoto. W skarbcach Potali nadal spoczywa bajeczny majątek dalajlamów – ceremonialne szaty z brokatu, stara chińska porcelana, naczynia zdobione emalią, piękna biżuteria i rzadkie klejnoty. Wnętrza mogą przyprawić niejednego o zawrót głowy. Dość powiedzieć, że znaleźć tu można 1000 bogato zdobionych komnat i prawie 200 000 bezcennych figurek. W Białym Pałacu mieszczą się kwatery mieszkalne, biura, seminarium i drukarnia, gdzie odbijano ręcznie rzeźbione drewniane bloki. Czerwony Pałac, który miejscem kultu pozostał do dziś, składa się z Sali Zebrań, kaplic, 10 000 relikwiarzy oraz ogromnych bibliotek z buddyjskimi pismami. Najważniejszym miejscem jest jednak położona w pobliżu głównego hallu Święta Kaplica (Phakpa Lhakhang). Znajduje się w niej XVII-wieczny posąg Bodhisattwy współczucia, Chenrezig. Bóstwo to zamieszkiwało według legendy jaskinię pod kaplicą. Nazywa się je czasem „Słuchający płaczów świata” lub „Kochające Oczy”. W 1950 roku, kiedy obecny – czternasty – Dalajlama miał 15 lat, na teren jego państwa wkroczyli Chińczycy. Jeszcze przez 9 lat pozwolono mu sprawować ograniczoną władzę. Po nieudanym powstaniu dalajlama zmuszony był jednak zbiec wraz z 80 000 swoich zwolenników do Indii. Od tamtej pory Tybet pozostaje pod kontrolą Chin.