Święte miasto - Jerozolima

Fot. SXC

Jerozolima to największe pod względem powierzchni i liczby ludności miasto Izraela. Położona jest wśród gór Judei, rozciągających się pomiędzy Morzem Śródziemnym, a Morzem Martwym. Miasto to uważane jest za święte przez wyznawców aż trzech największych religii świata.  Dla żydów jest miejscem ofiarowania Bogu Izaaka przez Abrahama, miastem, w którym zbudowano I Świątynię i pałac królewski króla Salomona. Dla chrześcijan Jerozolima jest miejscem ukrzyżowania i zmartwychwstania Jezusa Chrystusa. W tradycji islamskiej miasto utożsamiane jest z miejscem, gdzie miał wstąpić do nieba Mahomet. W obrębie murów Starego Miasta, znajdują się trzy najważniejsze, symboliczne miejsca tych religii: Ściana Płaczu, kościół Świętego Grobu oraz Kopuła na Skale.

Historia

Początki miasta łączą się z powstaniem Królestwa Izraela ok. roku 1003 p.n.e. Wtedy to żydowski król Dawid podbił miasto i założył w nim stolicę swego państwa. Jego następca Salomon, wybudował Świątynię na Górze Moria. Była ona miejscem, w którym przechowywano Arkę Przymierza. Jerozolima była wówczas centrum religijnym, kulturalnym, politycznym, gospodarczym i militarnym Izraela.

W ciągu zaledwie kilku wieków miasto wielokrotnie przechodziło z rąk do rąk. Najpierw zostało podbite przez Asyryjczyków, później około 586 p.n.e. przez Babilończyków. Oni właśnie zburzyli Świątynię Salomona, a później wygnali Żydów. Dopiero po pięćdziesięciu latach niewoli babilońskiej, król perski Cyrus II Wielki zezwolił Żydom na powrót do ich ojczyzny i odbudowę Jerozolimy oraz Świątyni.
Po krótkim okresie panowania Greków i Ptolemeuszy miasto znalazło się w rękach Rzymian. Według tradycji chrześcijańskiej, za czasów panowania Heroda Antypasa, w Jerozolimie, podczas żydowskiego święta Paschy uwięziono, a potem ukrzyżowano Jezusa z Nazaretu. Do dziś miliony pielgrzymów odwiedzają przypuszczalny grób Chrystusa terenie Starego Miasta.

Żydzi niejednokrotnie powstawali przeciwko Rzymianom. Kulminacyjnym momentem walk było oblężenie Jerozolimy w 70 r., po którym całe miasto wraz ze Świątynią zostało zburzone. Odbudował je dopiero w 132 rzymski cesarz Hadrian. Przez kolejne wieki miastem władali kolejno Persowie, Rzymianie, Arabowie. Od 1072 jurysdykcję nad miastem sprawowali Turcy seldżuccy. Opanowanie przez innowierców miejsca tak ważnego dla chrześcijan było bezpośrednią przyczyną rozpoczęcia okresu wypraw krzyżowych. Miały one doprowadzić do wyzwolenia Ziemi Świętej. Armia Krzyżowców zdobyła Jerozolimę w 1099 roku. Chrześcijańscy rycerze wymordowali wtedy muzułmańskich oraz żydowskich mieszkańców. Na podbitych ziemiach utworzono Królestwo Jerozolimy, którego stolicą ustanowiono właśnie Jerozolimę. Państwo to przetrwało tylko nieco ponad 120 lat.

W 1517 Jerozolimę zdobyli Turcy. Utrzymali oni panowanie nad tym rejonem do XX wieku. Pod rządami Turków miasto rozwinęło się gospodarczo. Było ważnym w regionie ośrodkiem handlu. Okres rozwoju skończył się w XIX wieku, wraz ze stopniowym upadkiem potęgi Imperium Osmańskiego. Początek XIX to napływ fali żydowskich imigrantów z Europy. Zakładali oni nowe, żydowskie dzielnice w Jerozolimie. Nastąpiło ożywienie budownictwa i kultury. Trwało ono nieprzerwanie aż do wybuchu I wojny światowej. W 1947 roku w ONZ-owskich planach podziału Palestyny zalecono ustanowienie z miasta i okolic strefy pod międzynarodową kontrolą. Czas po II wojnie światowej to okres ciągłych konfliktów izraelsko-arabskich. W 1980 Izraelczycy ogłosili zjednoczenie Jerozolimy jako stolicy państwa Izraela.

Mimo, iż formalnie Jerozolima jest stolicą państwa Izraela i tutaj znajduje się oficjalna siedziba prezydenta, większość urzędów państwowych, sąd najwyższy, parlament itp., to większość państw i ONZ nie chcą uznać tego faktu. Autonomia Palestyńska planuje utworzenie we Wschodniej Jerozolimie stolicy swojego państwa, a większość krajów utrzymuje swoje ambasady w Tel Awiwie.

Atrakcje

Jerozolima stanowi fascynujące połączenie starego i nowego. Szczególnie wyjątkowa jest Wschodnia Jerozolima. Jej częścią jest Stare Miasto znajdujące się na Liście światowego dziedzictwa UNESCO. W Jerozolimie judaizm, chrześcijaństwo i islam przenikają się nawzajem. Miasto podzielone jest na cztery dzielnice: muzułmańską, chrześcijańską, żydowską i ormiańską. Dzielnica muzułmańska to labirynt uliczek, na których znajdują się hałaśliwe i tłoczne bazary typowe dla arabskiego świata. Najważniejszą częścią tej dzielnicy jest Wzgórze Świątynne z Kopułą na Skale i meczetem Al- Aksa. W części żydowskiej znajdują się liczne synagogi i ściana Płaczu, będąca zachowaną pozostałością po świątyni Jerozolimskiej. Sercem dzielnicy chrześcijańskiej jest Bazylika Grobu Świętego wybudowana w miejscu, gdzie znaleziono hipotetyczny grób Chrystusa. Ormiańska część miasta słynie z licznych odosobnionych klasztorów i kościołów.

W mieście znajduje się też wiele wartych odwiedzenia muzeów. Najważniejszymi z nich są prezentujące sztukę Muzeum Izraela, Muzeum Archeologiczne Rockefellera i Muzeum Cytadeli Dawida. Na uwagę zasługuje też biblijne Zoo.

Kiedy lecieć ?

Jerozolima ma klimat śródziemnomorski. Charakteryzuje się on gorącymi i bezdeszczowymi latami oraz chłodnymi i deszczowymi zimami. W zimie prawie zawsze występują opady śniegu. Najzimniejszym miesiącem jest styczeń, a czas największych upałów przypada na lipiec i sierpień. Najlepszą porą na zwiedzanie Jerozolimy jest wiosna lub lato. Wtedy też w mieście wiele się dzieje. Organizowane są Festiwale Sztuki i Rzemiosła, Dni Jerozolimy (maj), Festiwal Izraelski (maj- czerwiec), Festiwal Teatrów Lalek (sierpień), Tydzień Artystów (sierpień).