
Ulica 3-ego Maja w Rzeszowie
MM
Marcin Miśtak

Ulica 3 Maja (dawniej Pańska, zwana popularnie Paniagą) – jedna z najważniejszych, najstarsza i zarazem najbardziej reprezentacyjna ulica Rzeszowa. Biegnie południkowo od kościoła farnego do zbiegu alei Pod Kasztanami i ulicy Zamkowej. Wraz z alejami Lubomirskich i Pod Kasztanami oraz ulicami Zamkową, Kościuszki i Grunwaldzką stanowiła historyczny trakt handlowy i tranzytowy z północy na południe, a obecnie jest częścią głównego traktu pieszego i najważniejszym deptakiem Rzeszowa. Początki ulicy sięgają czasów, gdy w pobliżu powstał w XIV wieku kościół farny i w XV rzeszowski zamek. Stanowiła ona najkrótsze połączenie między tymi dwoma najważniejszymi obiektami miasta. Apogeum swojego rozwoju osiągnęła w XIX wieku, stała się wtedy miejscem spotkań mieszkańców miasta, w którym swobodnie, niezależnie od lokalnej władzy można było wymieniać poglądy. Kamienice stojące w ciągu ulicy uległy sporym uszkodzeniom w czasie II Wojny Światowej, a po zakończeniu wojny wiele z nich zostało odbudowanych w nieco okrojonym wydaniu, bez najwyższych kondygnacji, co powoduje, że całość zabudowy tej ulicy jest stosunkowo niska w porównaniu z innymi ulicami rzeszowskiego Śródmieścia.
Początkowo zwana była Ku Piarum Scholarum, później Pijarską, w czasach zaboru austriackiego Expiaristengasse (Popijarska), autonomii Galicyjskiej Herrengasse, czyli Pańską. Większość mieszkańców zwyczajowo nazywało ją Paniagą. Nazwę 3 Maja otrzymała w okrągłą rocznicę uchwalenia Ustawy Zasadniczej. We wrześniu 1939 roku Niemcy, którzy wkroczyli do miasta w celu zniszczenia świadomości narodowej zmienili nazwę na Breite Straße, czyli Ulica Szeroka. Dopiero po II wojnie ostatecznie przemianowano ją na 3 Maja.
Ulica rozpoczyna swój bieg od Placu Farnego tuż przy dzwonnicy Kościoła Farnego, gdzie krzyżuje się z ulicą Kościuszki, która prowadzi bezpośrednio do Rynku. Następnie krzyżuje się z trzema mniejszymi ulicami tj. Dymnickiego, Fircowskiego i Alsa oraz jedną z głównych ulic Śródmieścia czyli ulicą Jagiellońską. Paniaga kończy swój bieg rozwidlając się na ulicę Zamkową oraz aleję Pod Kasztanami, którą dalej biegnie deptak aż do ulicy Szopena.
Początkowo zwana była Ku Piarum Scholarum, później Pijarską, w czasach zaboru austriackiego Expiaristengasse (Popijarska), autonomii Galicyjskiej Herrengasse, czyli Pańską. Większość mieszkańców zwyczajowo nazywało ją Paniagą. Nazwę 3 Maja otrzymała w okrągłą rocznicę uchwalenia Ustawy Zasadniczej. We wrześniu 1939 roku Niemcy, którzy wkroczyli do miasta w celu zniszczenia świadomości narodowej zmienili nazwę na Breite Straße, czyli Ulica Szeroka. Dopiero po II wojnie ostatecznie przemianowano ją na 3 Maja.
Ulica rozpoczyna swój bieg od Placu Farnego tuż przy dzwonnicy Kościoła Farnego, gdzie krzyżuje się z ulicą Kościuszki, która prowadzi bezpośrednio do Rynku. Następnie krzyżuje się z trzema mniejszymi ulicami tj. Dymnickiego, Fircowskiego i Alsa oraz jedną z głównych ulic Śródmieścia czyli ulicą Jagiellońską. Paniaga kończy swój bieg rozwidlając się na ulicę Zamkową oraz aleję Pod Kasztanami, którą dalej biegnie deptak aż do ulicy Szopena.