Panorama Tbilisi - zderzenie historii i nowoczesności

Fot. Wikipedia

Miasto w centrum Gruzji zamieszkane przez ponad milion ludzi, z których aż 20% stanowią obcokrajowcy, wśród których największe znacznie mają Rosjanie, Ormianie i Azerowie. Jako ciekawostkę warto zaznaczyć, że w na początki XX wieku Gruzini stanowili mniejszość w stolicy własnego kraju otoczeni ormiańską większością, dziś jednak te trendy się odmieniły, Tbilisi pozostaje miejscem bardzo różnorodnym, a jego mieszkańcy nauczeniu pokojowego współistnienia z różnymi nacjami i religiami przez wiele stuleci są bardzo tolerancyjni. Mieszankę kulturowa miasta szczególnie łatwo dostrzec spacerując po mieście, ponieważ łączą się tutaj wpływy perskie i arabskie, tureckie i rosyjskie, a wszystko zaprawione niełatwą historią tych ziem, licznymi wojnami i odbudowami. Swoje świątynie i aktywnie kultywowaną tradycje religijna reprezentują muzułmanie, których jest niemal 8%, Żydzi stanowiący 2 % populacji oraz mniejsze grupy katolików, zaroastrian i innych, najważniejszą grupą wyznaniową są wierni autokefalicznego prawosławnego kościoła gruzińskiego. W części dzielnic stołecznych działają ośrodki kultury niektórych grup etnicznych zadomowionych w Tbilisi, które rozwijają w ten sposób swą tożsamość pamiętając o własnych korzeniach, dla turystów mogą okazać się one fajną atrakcją ze względu na odbywające się tam co jakiś czas lokalne imprezy, pokazy i festyny, w których można przypadkiem uczestniczyć podczas pobytu w mieście.

Tbilisi rozciąga się na przestrzeni około 30 km wzdłuż rzeki Mtkwari w wąskiej, wygiętej w łuk dolinie pomiędzy górami, której szerokość raczej nie przekracza 3 km, zabudowania mieszczą się na różnej wysokości rzecznych tarasach pozostawionych przez erozję wodną. Miasto spina sieć mostów, jednak podział na prawo- i lewobrzeżną cześć jest widoczny. Najważniejsza ulica w mieście jest Aleja Szoty Rustaweli, gdzie znajdują się eleganckie butiki, międzynarodowe hotele jest to centrum rozrywki, życia towarzyskiego oraz zakupów. Tbilisi jest najważniejszym węzłem komunikacyjnym w kraju, zarówno jeśli chodzi o kolej, jak i o transport kołowy. W mieście istnieje międzynarodowe lotnisko, a wewnątrz miasta kursują dwie linie metra o całkowitej długości ponad 26 km i 22 stacjach.

Tbilisi może poszczycić się historią sięgającą w przybliżeniu piętnastu stuleci, jak głosi legend powstanie miasta ma związek z polowaniem jakie odbył tutaj swego czasu król Wachtang Gorgasali, podczas polowania ustrzelił rosłego jelenia, a ten uciekając zraniony wpadł do ciepłego źródła, ozdrowiał i umknął. Król niewiele myśląc postanowił wokół ciepłego źródła stworzyć stolice swego kraju. Inna wersja legendy opisuje polowanie na bażanta, który zraniony przez króla wpadł do gorącego źródła i się ugotował. Jedno jest pewne – powstanie miasta ma związek z istniejącymi tutaj geotermalnym źródłami, a jego nazwa oznaczała pierwotnie „ciepły”.

Historia miasta była bardzo burzliwa, ponieważ jako stolica doświadczało agresji wrogich mocarstw i była doszczętnie rujnowana około 30 razy. Zawsze jednak odradzała się a mieszkańcy podnosili z ruiny budynki mieszkalne, świątynie oraz zabytki. Mimo tak pechowego położenia zachowały się częściowo lub w całości w Tbilisi naprawdę stare obiekty, takie jak twierdza Narikala czy starożytne termy. Ostatni niszczący najazd miał miejsce w 1795 roku, gdy armia Perska właściwie zrównała miasto z ziemią, jednak później nastał czas względnego spokoju i w Tbilisi można zobaczyć sporo budynków o około dwustuletniej tradycji. Dla części Gruzinów jednak takie miejsca nie zasługują w ogóle na ochronę, bo przecież są „nowe”, jest to jednak podejście narodu, który może się poszczycić architekturą sprzed półtora tysiąca lat, a nawet niekiedy starszą, więc ich perspektywa jeśli chodzi o zabytkowość jest zupełnie inna niż europejska.

Miasto jest przyjazne dla podróżnych, bo jest tutaj cieplej niż w Polsce, a deszcze występują głównie wiosną, klimat zakwalifikowany jest jako podzwrotnikowy odmiany suchej. Problemem jest jedynie nieznośnie skwarne lato szczególnie trudne do wytrzymania w Tbilisi. Dlatego też najlepszym i godnym polecenia okresem wypraw w rejon tego miasta jest jesień, szczególnie wrzesień i październik, ponieważ pogoda jest wtedy wspaniała, temperatura przyjazna a na dodatek odbywa się wtedy święto miasta - Tbilisoba – potężny festiwal dziękczynny za udane plony w całym kraju, bo jest to również czas największej obfitości w rolnictwie. Przełom września i października jest w Gruzji również czasem owocowania winorośli, więc obchody łączą się z ogromnymi ilościami wypijanego przez wszystkich pysznego lokalnego wina. Poza płodami rolnymi na kramach i straganach można zobaczyć wszystkie bogactwa jakie może zaoferować sztuka i kultura Gruzja – ręcznie wykonywane oryginalne ozdoby, stroje i dodatki, specjalności lokalnych twórców, często tradycyjnie zdobione, generalnie przedmioty zupełnie niepowtarzalne. W takcie festiwalu pojawiają się również zespoły, chóry i kapele gruzińskie, których można posłuchać przy okazji, zwłaszcza, że są to zarówno ludowe jak i współczesne brzmienia, które po powszechniej amerykanizacji rynku muzycznego w Polsce mogą być miłą odmianą dla ucha. Centrum fiesty stanowi rozległy plac na lewym brzegu Mtkwari, u stóp świątyni Metechi, ale atmosferę święta czuć w całym Tbilisi.